NPSH مخفف عبارت Net Positive Suction Head  به معنای هد مکش خالص مثبت می‌باشد. عوامل زیادی در نحوه انتخاب پمپ آب تاثیر دارند و NPSH جزء این فاکتورها است. NPSH نشان‌دهنده میزان هدی است که سیال باید برای باقی ماندن در فاز مایع باید داشته باشد. (سیال در لحظه ورود به پمپ آب به انرژی نیاز دارد تا تبخیر نشود، که این انرژی همان NPSH است. هنگامی که NPSH کمتر از حد تعیین شده باشد سیال بخار می‌شود و مشکلات متفاوتی برای پمپ آب رخ می‌دهد.)

NPSH در پمپ آب

دو نوع NPSH وجود دارد:

  1. NPSH موجود
  2. NPSH مورد نیاز 

NPSH موجود

NPSH موجود به NPSHa شناخته می‌شود و منظور از آن میزان فشار مطلق سیال در ورودی پمپ است.  این مقدار توسط مهندس کارخانه محاسبه و تعیین و به متر بیان می‌شود. (NPSH موجود بر اساس شرایط  نصب ومکش سیال محاسبه می‌شود.)

NPSH مورد نیاز

NPSH مورد نیاز به NPSHR شناخته می‌شود که بیان‌کننده انرژی های تلف شده داخل پمپ است که معمولا در هنگام  ورود مایع از طریق پروانه رخ می‌دهد.  این فاکتور توسط سازنده پمپ مشخص و با متر بیان می‌شود. اگر  NPSH مورد نیاز پمپ درست باشد پمپ آب کاملا صحیح و درست کار خواهد کرد و با توجه به پروانه، سرعت دورانی، طراحی داخل پمپ و… محاسبه می‌شود.

علت اهمیت NPSH

همان طور که بیان شد NPSH در انتخاب پمپ آب بسیار اهمیت دارد. در نظر داشته باشید که برای اینکه پمپ آب کارکرد درستی داشته باشد باید ان پی اس اچ موجود از ان پی اس اچ مورد نیاز بیشتر باشد. اگر این فاکتور در پمپ آب شما لحاظ نشده باشد، آب در ورودی پمپ بخار می‌شود و  پدیده کاویتاسیون رخ می‌دهد که باعث کاهش عملکرد پمپ، خراب شدن و سوختن پمپ آب می‌شود. (اگر عمق مکش و یا عمق بالا کشیدن به صورت غیر طبیعی افزایش یابد و یا میزان NPSH کافی نباشد، ممکن است پدیده کاویتاسیون برای پمپ شما رخ دهد . برای درک کاویتاسیون به شما مطالعه راهنمای “کاویتاسیون چیست؟” را پیشنهاد می‌کنیم.)

اگر در پمپ‌تان پدیده کاویتاسیون رخ داد 2 راه حل دارید:

  1. کاهش NPSH مورد نیاز
  2. افزایش NPSH موجود
6 راه برای کاهش NPSHR

در نظر داشته باشید که مقدار ان پی اس اچ مورد نیاز هرگز نباید از حد مشخص شده کم‌تر شود، در صورت رخ دادن این اتفاق  قدرت مکش پمپ کاهش می‌یابد.

  1. دور دورانی پمپ را کاهش دهید: اگر دور دورانی پمپ را کاهش دهید سرعت سیال در چشم پروانه کاهش و فشار استاتیکی افزایش می‌یابد.
  2. از پروانه ای با چشم بزرگ‌تر استفاده کنید: اگر مساحت چشم پروانه افزایش یابد، سرعت سیال در دبی‌های معین کاهش می‌یابد و در نتیجه باعث افزایش فشار استاتیکی می‌شود.
  3. از پروانه دومکشه استفاده کنید: اگر سطح ورود سیال به چشم پروانه افزایش یابد، نتیجه آن کاهش سرعت و افزایش فشار استاتیکی می‌باشد.
  4. از اینداکتور استفاده نمایید: استفاده از پروانه جریان محوری قبل از ورودی پمپ باعث افزایش فشار استاتیکی چشم پروانه می‌شود.
  5. از پمپی با سرعت کم‌تر استفاده نمایید: اگر پمپتان سرعت کمتری داشته باشد در نتیجه شما به NPSH کمتری نیاز دارید
  6. از پمپ با دبی کمتر استفاده کنید: دبی کمتر نیازمند NPSH کمتر است. 
4 راه افزایش npsh موجود
  1. فشار خارجی را افزایش دهید.
  2. سطح سیال مخزن را نسبت به ارتفاع مبدا افزایش دهید.
  3. فشار بخار سیال را کاهش دهید.
  4. از بوستر پمپ استفاده کنید.

نکته بسیار مهمی که در NPSH وجود دارد این است که ان پی اس اچ مورد نیاز باید کمتر از ان پی اس اچ موجود باشد. به بیان واضح تر انرژی موجود برای مکش سیال باید بیشتر از انرژی انرژی مورد نیاز برای مکش باشد تا سیال در هنگام ورود به پمپ آب بخار نشود و مشکلی برای پمپ آب پیش نیاید. در انواع پمپ آب ایرانی و خارجی ممکن است NPSH رخ دهد و شما می‌توانید با رعایت نکات گفته شده از ایجاد مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.